تاریخ انقضای روغن موتور چقدر است؟ + عمر مفید روغن موتور

روغن موتور یکی از عناصر مهم در عملکرد و دوام موتور خودرو است. روغن موتور با روان کاری، خنک کاری، پاک کاری و محافظت از قطعات موتور، باعث بهبود عملکرد و کاهش مصرف سوخت می شود و در این مقاله به بررسی تاریخ انقضا روغن موتور میپردازیم. روغن موتور هم مانند سایر مواد، تاریخ انقضا دارد و پس از مدتی خراب می شود. استفاده از روغن موتور منقضی شده می تواند به موتور خودرو آسیب بزند و عملکرد آن را کاهش دهد. بنابراین، باید به طور مرتب روغن موتور را بررسی و تعویض کنیم. اما چگونه میتوانیم تاریخ انقضای روغن موتور را بشناسیم؟ چه عواملی باعث خرابی روغن موتور میشوند؟ چه روغن موتوری برای خودروی ما مناسب است؟

در این مقاله، ما قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم و شما را با مفهوم تاریخ انقضای روغن موتور، علائم و عوامل خرابی روغن موتور، راه حل ها و پیشگیری های لازم برای جلوگیری از خرابی روغن موتور و نحوه انتخاب روغن موتور مناسب برای خودرو آشنا کنیم.

چرا روغن موتور تاریخ انقضا دارد؟

روغن موتور تاریخ انقضا دارد چون با گذشت زمان، خواص شیمیایی و فیزیکی آن مانند سایر مواد تغییر می کند. تاریخ انقضای روغن موتور نشان دهنده این است که دیگر حالت روان کاری و خنک کاری قطعات را به خوبی ندارد. در ادامه به عواملی که باعث خرابی روغن موتور می شوند می پردازیم.

اکسیداسیون

اکسیداسیون یک واکنش شیمیایی است که در آن روغن موتور با اکسیژن هوا واکنش می دهد و باعث تولید مواد اضافه در روغن موتور می شود که روغن را آلوده و غلیظ می کنند و کارایی روغن را کاهش می دهد. اکسیداسیون می تواند با تغییرات دما، نور خورشید، رطوبت و آلاینده های محیطی افزایش یابد و سریع تر دچار این مشکل شود. تاریخ انقضای روغن موتور بهران، لیکومولی و دیگر روغن های موجود ممکن است به دلیل اکسیداسیون زودتر از تاریخ درج شده آن ها رخ دهد چون اکسیداسیون باعث پایین آمدن کیفیت و کارایی روغن می شود.

ترکیبات شیمیایی

روغن موتور شامل ترکیبات شیمیایی مختلفی است که برای بهبود عملکرد و بیشتر شدن تاریخ انقضای روغن موتور اضافه شده اند. این ترکیبات شامل مواد افزودنی، مواد رنگی، مواد ضد یخ و ضد زنگ هستند تا به خوبی از قطعات محافظت کنند و آن ها را روان کاری و خنک کاری کنند. این ترکیبات با گذشت زمان، ممکن است تحلیل شوند و خواص خود را از دست دهند. برخی از این ترکیبات ممکن است با سایر ترکیبات واکنش نشان دهند و موجب از دست رفتن کارایی روغن و تولید مواد اضافه در آن می شود. تاریخ انقضای روغن موتور کاسترول ممکن است به دلیل واکنش ترکیبات شیمیایی مختلف آن از بین برود و عمر مفید روغن موتور زودتر از حالت معمول و استاندارد رخ دهد.

تنش های دمایی

تنش های دمایی ناشی از تغییرات دما در موتور و محیط اطراف هستند که در فصل های مختلف سال ممکن است اختلاف و تنش دما بسیار زیاد باشد. تنش های دمایی می توانند باعث تغییر ویسکوزیته و گران روی، رنگ، بو و چگالی روغن موتور شوند و روغن موتور از حالت استاندارد خود را نداشته باشد. تنش های دمایی توانند باعث ایجاد واکنش های شیمیایی در روغن موتور شوند. در صورت پیش آمدن این اتفاق تاریخ انقضای روغن موتور از بین می رود و کارایی خود را از دست می دهد. تاریخ انقضای روغن موتور لیکومولی، کاسترول، بهران و دیگر روغن موتور های موجود با پیش آمدن تنش های دمایی از بین می رود و عمر مفید روغن موتور بسیار کم و حتی غیر قابل استفاده است.

اکسیداسیون، ترکیبات شیمیایی و تنش های دمایی فقط برخی از عواملی هستند که باعث خرابی و از بین رفتن تاریخ انقضای روغن موتور شوند. خرابی روغن موتور می تواند باعث کاهش روان کاری، خنک کاری، پاک کاری و محافظت از قطعات موتور شود و در نتیجه عملکرد و دوام موتور را کاهش دهد. بنابراین، باید به این نکات توجه کرد و تاریخ انقضای روغن موتور را مدنظر داشت.

عوامل خرابی روغن موتور

خرابی روغن موتور به این معناست که روغن موتور کارایی خود را از دست داده و به در سیستم موتور خودرو جریان پیدا نکند و حتی موجب سایش و شکستگی قطعات موتور شود. تاریخ انقضای روغن موتور هنگام خرابی آن از بین می رود و دیگر در زمان استفاده از روغن موتور اهمیتی ندارد. در ادامه به بررسی عواملی که می توانند باعث خرابی و از بین رفتن تاریخ انقضا روغن موتور شوند می پردازیم، این عوامل عبارتند از

آلودگی روغن موتور

آلودگی یکی از عوامل اصلی و رایج خرابی روغن موتور است. آلودگی می تواند به دلیل ورود ذرات جامد، آب، سوخت موتور، گازهای احتراقی و مواد شیمیایی به روغن ایجاد شود و موجب ایجاد واکنش شیمیایی در روغن موتور بشود. آلودگی باعث کاهش ویسکوزیته، افزایش اصطکاک، سایش و خوردگی قطعات موتور می شود.تاریخ انقضای روغن موتور بهران، کاسترول و لیکومولی با ایجاد آلودگی در آن ها از بین رفته و دیگر قابل استفاده نیستند و باید هرچه سریع تر نسبت به تعویض آن ها اقدام کنید تا باعث سایش و خرابی قطعات موتور و ایجاد خسارت نشوند.

زمان استفاده از روغن موتور

زمان یکی دیگر از عوامل خرابی و از بین رفتن کارایی روغن موتور است. همانطور که در ابتدا نیز گفته شد روغن موتور هم مانند سایر مواد، تاریخ انقضا دارد و پس از مدت مشخصی حتی در صورت استفاده نکردن از آن خراب می شود. روغن موتور با گذشت زمان به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی مختلف، خواص شیمیایی و فیزیکی آن تغییر می کند و کارایی آن کاهش می یابد یا به طور کامل کارایی خود را از دست می دهد. بنابراین، باید به طور مرتب روغن موتور را بررسی و تعویض کنید. تاریخ انقضای روغن موتور بهران پیشتاز ممکن است به دلیل عدم استفاده طولانی مدت آن کمتر شود و با واکنش های شیمیایی مختلف انقضای آن جلو بیفتد.

دمای بالا

دمای بالا یکی دیگر از عوامل رایج خرابی روغن موتور است. دمای بالا می تواند به دلیل احتراق سوخت، تنش های دمایی هنگام رانندگی، نقص در سیستم خنک کننده ماشین و استفاده نادرست از روغن ایجاد شود و دما روغن موتور بیشتر از حالت استاندارد شود. دمای بالا باعث تغییر ویسکوزیته و گران روی، رنگ، بو و چگالی روغن موتور شود. دمای بالا می تواند باعث سیاه شدن روغن و به اصطلاح سوختن روغن نیز بشود و به قطعات موتور آسیب وارد کند. تاریخ انقضای روغن موتور کاسترول و لیکومولی با بالا رفتن دما ممکن است که از بین برود و خاصیت روغن های گفته شده و عملکرد آن ها دیگر استاندارد نباشد.

استفاده نادرست

استفاده نادرست از روغن موتور یکی از عوامل خرابی روغن موتور است که باعث از بین رفتن تاریخ انقضای روغن موتور و کارایی آن می شود. استفاده نادرست می تواند به دلیل انتخاب روغن موتور نامناسب برای نوع موتور و شرایط جوی برای استفاده آن، ترکیب روغن های مختلف، اضافه کردن مواد افزودنی غیراستاندارد و تعویض نکردن روغن موتور در زمان مناسب و استفاده بیشتر از کارکرد آن ایجاد شود. استفاده نادرست باعث کاهش عملکرد و دوام موتور به مرور زمان می شود. عمر مفید روغن موتور در صورت استفاده نادرست از آن کمتر از حالت معمول آن و تاریخ انقضای روغن موتور بسیار کمتر می شود.

عوامل گفته شده تنها بخشی از عواملی بود که ممکن است باعث خرابی و از بین رفتن تاریخ انقضای موتور نی شود. اما می توان گفت که عوامل گفته از عوامل رایج آن است. پس بهتر است در صورت وجود هر کدام از عوامل گفته شده نسبت به تعویض روغن موتور اقدام نمایید. علاوه بر عوامل گفته شده باید به تاریخ انقضای روغن موتور لیکومولی، کاسترول، بهران و… نیز توجه داشت چونکه ممکن است هیچ یک از عوامل گفته شده پیش نیاید اما تاریخ انقضای روغن موتور گذشته باشد که در صورت استفاده از آن عمر مفید روغن موتور بسیار کم یا اصلا قابل استفاده نیست.

روغن موتور مناسب خودرو

روغن موتور مناسب خودرو باید با توجه به مشخصات فنی موتور و حجم آن، شرایط جوی موجود و دفترچه راهنمای خودرو انتخاب شود تا موتور بهترین عملکرد خود را داشته باشد و تاریخ انقضا روغن موتور در زمان مقرر خود پایان یابد. برای انتخاب روغن موتور مناسب خودرو، باید به چهار مشخصه اصلی توجه کرد تا با موتور خودرو سازگاری داشت باشد. این مشخصه ها عبارتند از

پایه ی روغن موتور

پایه ی روغن موتور نشان دهنده ی نحوه ی تولید و ساختار شیمیایی و مدت زمان تاریخ انقضای روغن موتور است. پایه ی روغن موتور می تواند تمام سنتتیک، نیمه سنتتیک یا معدنی باشد. هرچه پایه ی روغن موتور سنتتیک تر باشد، کیفیت و دوام آن بیشتر است. تاریخ انقضای روغن موتور بهران، لیکومولی و کاسترول با توجه به پایه ی آن می تواند متفاوت باشد و عمر مفید روغن موتور با توجه به حالت های گفته شده کم یا زیاد باشد.

شاخص ویسکوزیته و گران رویSAE

شاخص گران روی SAE نشان دهنده غلظت و جریان پذیری روغن موتور در دما های مختلف است. شاخص گران روی SAE معمولا به صورت دو عدد مثل 10W-40 نوشته می شود. عدد اول نشان دهنده ی گران روی روغن در دمای پایین و هوای سرد و عدد دوم نشان دهنده ی گران روی روغن در دمای بالا و هوا گرم است. هرچه عدد کوچکتر باشد، گران روی کمتر و جریان پذیری بیشتری دارد و به اصطلاح روغن روان تر و رقیق تر است. تاریخ انقضای روغن موتور کاسترول، بهران، لیکومولی و سایر روغن های مورد استفاده به شاخص گران روی و کارکرد خودرو وابسته است.

سطح کیفیAPI

سطح کیفی API نشان دهنده ی توانایی روغن موتور در ایجاد روان کاری، خنک کاری، پاک کاری و محافظت از موتور است. سطح کیفی API معمولا به صورت دو حرف مثل SL یا SM نوشته میشود. حرف اول نشان دهنده ی نوع موتور (S برای موتورهای بنزینی و C برای موتورهای دیزلی) و حرف دوم نشان دهنده ی نسل روغن موتور است. هرچه حرف دوم بعدتر از الفبا باشد، نسل جدیدتر و کیفیت بالاتری دارد. هرچه کیفیت بالاتر باشد ممکن است که تاریخ انقضای روغن موتور نیز طولانی تر باشد و عمر مفید روغن موتور نیز بیشتر باشد.

برند روغن موتور

برند روغن موتور نشان دهنده ی شرکت تولیدکننده ی روغن موتور است. برند روغن موتور میتواند تاثیر مهمی بر کیفیت، قیمت و خدمات پس از فروش روغن موتور داشته باشد و میزان کاربرد هر برند روغن متفاوت بوده و افزودنی های هر برند تولیدی برای بهتر بودن کیفیت روغن موتور فرق داشته باشد. برندهای معتبر و مشهور روغن موتور معمولا دارای استانداردهای بین المللی و گواهینامه های کیفیت هستند. عمر مفید روغن موتور های برند های معروف و با کیفیت معمولا به یک اندازه است و همچنین تاریخ انقضای روغن موتور نیز همانطور است.

با توجه به مشخصه های گفته شده و نوع موتور خودرو باید روغن موتور مناسب را انتخاب کرده تا علاوه بر عملکرد صحیح موتور، عمر مفید روغن موتور و تاریخ انقضای روغن موتور نیز در حالت معمول خود به پایان برسند.

سخن پایانی

روغن موتور یکی از عناصر مهم در عملکرد و دوام موتور خودرو است و تاریخ انقضای روغن موتور یکی از موارد اساسی است که باید به آن توجه کنیم. روغن موتور با روان کاری، خنک کاری، پاک کاری و محافظت از قطعات موتور، باعث بهبود عملکرد و کاهش مصرف سوخت می شود. اما روغن موتور هم مانند سایر مواد، تاریخ انقضا دارد و پس از مدتی خراب می شود. استفاده از روغن موتور منقضی شده می تواند به موتور خودرو آسیب بزند و عملکرد آن را کاهش دهد. بنابراین، باید به طور مرتب روغن موتور را بررسی و تعویض کنیم. در این مقاله، ما درباره مفهوم تاریخ انقضای روغن موتور، عوامل خرابی روغن موتور،و روغن موتور مناسب هر خودرو توضیح دادیم. امیدوارم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و بتوانید با استفاده از آن، روغن موتور خودرو را بهتر مراقبت و نگهداری کنید.