غده عرق آپوکرین چیست؟
غده عرق آپوکرین از یک قسمت ترشحی پیچ خورده تشکیل شده که در محل اتصال درم و بافت زیرپوستی واقع شده، که بخشی از آن، مستقیم به زیر بوته ای فولیکول مو ترشح کرده و وارد میشود. در انسان، غدد عرق آپوکرین فقط در مکانهای خاصی از بدن یافت میشوند: زیر بغل، هاله پستان و نوک پستان، مجرای گوش، پلکها، دو طرف سوراخ بینی، ناحیه میاندوراه و برخی قسمتهای دستگاه تناسلی خارجی.
غدد آپوکرین چیست؟
غدد آپوکرین اصلاح شده، شامل غدد مژگانی در پلکها، غدد سرمی که جرم گوش تولید میکنند، و غدد پستانی که شیر تولید میکنند، میشود. بقیه بدن توسط غدد عرق اکریژن پوشانده شدهاست.
با این حال، اکثر پستانداران غیر نخستیسان دارای غدد عرق آپوکرین در قسمت بیشتری از بدن خود هستند. حیوانات خانگی مانند سگ و گربه در هر فولیکول مو غدد آپوکرین دارند اما غدد اکریژن تنها در کف پا و پوزه آنها وجود دارد. غدد آپوکرین آنها، مانند انسانها، ترشح بیبو، چرب و مات دارد که با تجزیه باکتریایی بوی خاصی به خود میگیرد. غدد اکریژن روی پنجههایشان اصطکاک را افزایش داده و هنگام فرار از خطر از لغزش آنها جلوگیری میکند.
کارکرد تعریق
در انسان بالغ عرق کردن در درجه اول به عنوان عملی برای تنظیم درجه حرارت بدن است. البته نظریاتی وجود دارد که میگوید اجزای عرق بدن مردان میتواند سبب اعمال فرومون گردد. باور عمومی درباره تعریق این است که عرقکردن میتواند باعث دفع سموم از بدن شود، ولی این باور دارای پشتیبانی علمی نمیباشد.
یکی از اعمال مهم پوست تنظیم حرارت میباشد که این عمل توسط تعریق در سطح پوست صورت میگیرد به این معنی که در زمان گرمای زیاد غدد عرق فعال شده و عمل تعریق را انجام میدهند و در نتیجه تبخیر رطوبت سطح پوست، ایجاد خنکی در سطح بدن میگردد و درغیر اینصورت اشخاص دچار تب غیر عفونی یا در حقیقت افزایش حرارت ناشی از این اختلال میشوند. با تعریق، پوست از باکتری های ناسالم پاک میشود و باکتری هایی همچون باکتری هایی که سبب ایجاد جوش های پوستی میشوند از بین میروند از سوی دیگر وجود تعریق سطح پوست با تنظیم رطوبت پوست در حد عادی، سبب نرمی پوست ودر حقیقت به جلوگیری از خشکی پوست نیز کمک میکند.
عرق کردن همچنین با عصبانیت، حالت تهوع و افزایش دما نیز افزایش مییابد. حیواناتی با غدد تعریق کم (به عنوان مثال سگها) با تبخیر آب از پوشش مرطوب حفره دهان و حلق، به نتایجی مشابه تعریق برای تنظیم دمای بدنشان میرسند. در راسته پستانداران نخستین پایه و اسبها عرق کردن مانند انسانها از زیر بغل است. اگرچه عرق کردن در طیف وسیعی از پستانداران یافت میشود، اما تعداد نسبتاً اندکی از پستانداران یافت میشوند که مانند انسانها و اسبها برای کاهش دمای بدنشان تا این حد از عمل تعریق استفاده کنند.
انواع غدد عرق و تفاوت نقش آنها
در بدن در مجموع بین دو تا چهار میلیون غده عرق وجود دارد. بیشتر این غدد از نوع اکرین (eccrine) هستند که در تعداد بالا در کف پا، کف دست، پیشانی، گونه ها و زیر بغل وجود دارند. غدد اکرین یک مایع آبکی، شفاف و بدون بو را ترشح میکنند. زمانی که این مایع تبخیر میشود دمای بدن کاهش می یابد. علت این امر آن است که تبخیر (تبدیل مایع به گاز) فرآیندی انرژی گیر و به عبارتی گرماگیر است. در نتیجه عرق تولید شده گرمای مورد نیاز خود (یا بخشی از آن را ) از گرمای بدن تأمین کرده و به این ترتیب دمای بدن کاهش می یابد. به طور کلی، غدد تعریقی که در تعریق بیش از حد درگیر هستند از نوع اکرین هستند.
نوع دیگر غد تعریق آپوکرین (apocrine) نام دارند. غدد آپوکرین در برخی نواحی محدود مانند زیر بغل وجود دارند. این غدد، یک مایع به نسبت غلیظ تولید می کنند. زمانی که این مایع در مجاورت برخی باکتری های سطح پوست قرار می گیرد، یک رایحه بهخصوص که به نام بوی بدن شناخته میشود به وجود می آید. بنابراین این غدد بیشتر مسئول بوی عرق در بدن هستند.
تعدادی از غدد تعریق نیز تقریبا ویژگی هر دونوع را دارند، و نمی توان آن ها را در یکی از این دو دسته طبقه بندی کرد. به این نوع غدد، آپو اکرین گفته می شود.
بوتاکس چگونه باعث درمان هیپریدروز یا تعریق بیش از حد می شود؟
ماده اولیه فعال در بوتاکس توکسین بوتولیوم نوع A است. این ماده نوعی نوروکسین است که برای درمان ابتدایی چین و چروک صورت استفاده می شود. بوتاکس معمولا برای اهداف زیبایی انجام می شود، اما این عمل می تواند برای انواع مختلفی از برنامه های پزشکی مورد استفاده قرار بگیرد.
در سال 2004 سازمان غذا و دارو در آمریکا برای درمان ابتدایی تعریق بیش از حد بدن از بوتاکس استفاده کرد. هیپریدروز اولیه به عرق کردن بیش از حد موضعی در بدن اشاره دارد. این اختلال فقط یک قسمت از بدن، مانند کف دست، زیر بغل، سر و پهلو یا کف پا را تحت تاثیر قرار می دهد. در مقابل، هیپریدروز ثانویه زمانی رخ می دهد که کل بدن دچار تعریق بیش از حد بدن شوند.
بوتاکس سبب مهار تولید عرق در بدن می شود. وقتی دمای بدن شما بالا می رود، غده ترشح کننده عرق در بدن شروع به ترشح عرق می کند تا دمای بدن کاهش پیدا کند. زمانی که عصب هاییکه قرار است سیگنال تولید عرق را به غدد ترشح عرق برسانند، بیش از حد فعال شوند، هیپریدروز اولیه ایجاد می شود.
بوتاکس از طریق مسدود کردن ترشحات شیمیایی که غده ترشح عرق را در بدن به عهده دارند، اساسا باعث از کار انداختن این عصب ها می شود.
غدد عرق در کجای بدن قرار دارند؟
غدد عرق در لایههای عمقی پوست قرار دارند و عرق را با فیلتر کردن مایعات و نمک از خون تولید کرده و آن را از طریق حفرههای کوچک روی سطح پوست بیرون میدهند. بین دو تا چهار میلیون غده عرق در سطح پوست بدن قرار دارد.
غدد عرق در لایه های عمقی پوست قرار دارند و عرق را با فیلتر کردن مایعات و نمک از خون تولید کرده و آن را از طریق حفره های کوچک روی سطح پوست بیرون می دهند. بین دو تا چهار میلیون غده عرق در سطح پوست بدن قرار دارد. غدد عرق در برخی از قسمت های بدن عرق زیادی تولید می کنند در حالی که در برخی دیگر از قسمت های بدن، عرق کمتری تولید می شود.عرق کردن یک عملکرد طبیعی بدن است که باعث خنک شدن و روانکاری پوست می شود؛ به خصوص در قسمت هایی که ممکن است پوست روی هم ساییده شود مانند زیر بغل، زیر سینه ها و بین پاها.
علاوه بر غدد عرق، غدد زیر پوستی دیگری نیز در اطراف ریشه موها وجود دارند که چربی تولید می کنند.برخی قسمت ها مانند زیر بغل و کشاله ران، غدد عرقی مخصوصی به نام غدد آپوکرین دارند. این غدد، عرق بسیار غلیظی همراه با مقادیر زیادی مواد چرب تولید می کنند. این مواد توسط باکتری ها در سطح پوست تجزیه شده و بوی بدی ایجاد می کنند. زمانی که این غدد دچار عفونت شوند باعث ابتلا به بیماری به نام هیدرادنیت چرکی می شوند که یک بیماری خطرناک است و برای درمان آن باید آنتی بیوتیک مصرف شود یا بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد.